Wettelijke en bovenwettelijke verlofdagen. Wat is wettelijk verlof en wat is bovenwettelijk verlof? In welke situaties bouw je ze op? Wanneer komen zij te vervallen? Hoe kan je dit voorkomen? Maar ook wanneer bouw je ze niet op?
Wettelijke verlofdagen
Hiervoor gaan we even terug naar de bepaling in de wet. De wet zegt dat iedereen die loon krijgt, recht heeft op 4 keer zijn contracturen per week aan vakantiedagen. Voor iemand die 5 dagen per week (40 uur) werkt zijn dit 20 vakantiedagen per jaar. Deze 20 vakantiedagen zijn dus de wettelijke verlofdagen/vakantiedagen.
Let op: deze wettelijke vakantiedagen vervallen na 6 maanden na afloop van het opbouwende jaar. Dus wettelijke verlofdagen opgebouwd in een jaar, komen te vervallen op 1 juli van het jaar daarop.
Bovenwettelijke verlofdagen
Alle extra vakantiedagen die een werkgever aanbiedt, bovenop deze wettelijke vakantiedagen zijn bovenwettelijke vakantiedagen. Denk hierbij aan ADV dagen of hoe je werkgever het ook mag noemen. Wanneer jij als fulltimer 25 vakantiedagen krijgt, zijn dit dus 20 wettelijke vakantiedagen en 5 bovenwettelijke vakantiedagen.
Let op: deze bovenwettelijke vakantiedagen hebben een verjaringstermijn van 5 jaar na afloop van het opbouwende jaar. Dus de bovenwettelijke verlofdagen die je in een jaar krijgt, verjaren 5 jaar erna op 31 december.
Wanneer bouw je geen verlofdagen op?
Ik heb de laatste tijd veel vragen binnen gekregen over wanneer een werkgever terecht de opbouw zou kunnen stoppen. Denk hierbij bijv aan zwangerschapsverlof en of ziekte. Hoe dit zit leg ik je uit.
Wettelijk verlof bouw je eigenlijk altijd op, tenzij je ouderschapsverlof opneemt. Je ouderschapsverlofuren zijn ”onbetaalde” uren die je niet werkt en waar je dus geen verlof over opbouwt.
Bovenwettelijk verlof is iets wat de werkgever je extra geeft. Hiermee kan de werkgever ook zelf bepalen wanneer die dagen van je bovenwettelijk verlof inhoudt. LET OP: dit moet dan wel schriftelijk vastgelegd zijn. Kortom in principe bouw je bovenwettelijk gewoon met alles op, tenzij er ergens in je contract, reglement, personeelshandboek of CAO anders staat. Zo kan een werkgever inderdaad ziektedagen eerst afboeken van je bovenwettelijke verlof en ook het calamiteitenverlof kan eerst afgeboekt worden van het bovenwettelijke verlof.
Wat je moet weten over deze vakantiedagen
- dat het afkopen (uit laten betalen) van wettelijke verlofdagen nooit mag;
- dat het uitbetalen van wettelijke verlofdagen wel mag bij een eindafrekening wanneer je uit dienst gaat;
- dat wanneer je aannemelijk kunt maken niet in staat te zijn geweest je wettelijke verlofdagen op te nemen, deze alsnog een verjaringstermijn van 5 jaar kunnen krijgen. Dit moet schriftelijk worden aangevraagd, anders verjaren ze na een jaar.
- dat je tijdens (langdurige) ziekte gewoon verlofdagen opbouwt. Eveneens tijdens zwangerschapsverlof of adoptieverlof;
- dat je geen verlof opbouwt over ouderschapsverlofuren;
- dat, tussen de regels in de wet, er van een werkgever verlangt wordt dat deze eerst het verlof opmaakt/afschrijft dat het eerst komt te vervallen;
- Let op het boekjaar van je bedrijf i.v.m. opbouwen en het vervallen van verlofdagen, mogelijk dat de vervaldatum in dat geval anders is dan hierboven beschreven. Het bovenstaande principe blijft hetzelfde.
Hoe zit het dan met ATV-dagen?
ATV-dagen zijn geen vakantiedagen. Ze kennen daarom andere regels dan wettelijk verlof en vallen hiermee niet onder de wettelijke regels van wettelijk verlof.
Tips werknemer
- Vraag verlof altijd schriftelijk aan.
- Geef duidelijk aan dat je eerst je wettelijk verlof wil opmaken (omdat dit sneller komt te vervallen)
Wettelijk verlof mag niet komen te vervallen als je niet in staat was het op te nemen.
Wanneer je niet in staat bent je verlof op te maken of op te nemen, bijvoorbeeld wegens drukte op de werkvloer of door ziekte, dien je dit schriftelijk aan te geven bij je werkgever om te voorkomen dat je verlofdagen ‘wettelijk’ komen te vervallen.
LET OP: in een CAO, contract of personeelshandboek kunnen afwijkende afspraken staan.
Heb je naar aanleiding van deze blog nog vragen? Stel ze gerust hieronder in een reactie of neem persoonlijk contact met ons op.
Dag Linda,
Met interesse je tips en adviezen gelezen over wettelijk en bovenwettelijk verlof.
Met name de zinsnede “dat tussen de regels in de wet er van een werkgever verlangt wordt dat deze eerst het verlof opmaakt/afschrijft wat het eerste komt te vervallen” intrigeert mij.
Waar in de wet is terug te vinden wat jij aangeeft?
Of is daar jurisprudentie en\of een uitspraak over geweest? Wil je mij daar naar verwijzen.
mvg
,
Ron
Hi Ron,
dit is niet direct in de wet terug te vinden maar dit valt wel onder goed werkgever en werknemerschap. Daarnaast heb je als werknemer natuurlijk ook een eigen verantwoordelijkheid. Wanneer je zelf verlof afboekt in een systeem en zelf kan selecteren of je gewoon verlof of bovenwettelijk wilt dan is het wel slim om hier zelf ook op te letten. Wanneer je niet in staat bent geweest door mega druktes op werk of door ziekte dan kan je altijd een beroep doen op het verlengen van de geldigheid van je verlofuren.
Ik hoop dat je hier iets mee kunt. Laat het me weten als je nog aanvullende vragen hebt.
Liefs Linda
Super blog!
Goed om te horen! 😀
Kan je mij ook vertellen hoe het zit met tijd voor tijd uren? Uren boven de contracturen die als plusuren/tijd voor tijd worden genoteerd. Vallen deze wettelijk onder het bovenwettelijk verlofsaldo of onder het wettelijk verlofsaldo?
Tijd voor tijd uren zijn niet wettelijk vastgelegd. Het is dus de vraag wat er in je contract/handboek of personeelsreglement staat wat de regels intern zijn. Is er niets over afgesproken dan zal je met de werkgever in overleg kunnen gaan. Ik hoop dat je met dit antwoord iets kunt. Liefs Linda
Hallo,
Maar moet de werkgever dan eerst de overuren opmaken voordat ze aan je vakantiedagen komen? Bij ons worden de uren allemaal op één hoop gegooid. Dus er is geen verdeling met wettelijke en compensatie uren. Kunnen ze je dan verplichten om de dagen uit te laten betalen? Ik wil ze graag meenemen om volgend jaar tijdens de schoolvakanties in te zetten. Maar moet ze nu uit laten betalen of de hele maand december thuis gaan zitten, omdat ik ze dan wil opnemen.
Hi Majo,
de vraag is helemaal wat er op papier staat over overuren. Wat zijn de afspraken? Waar heb je voor getekend? Overuren staan in de wet niet vermeldt en werkgevers zijn vrij om hier eigen afspraken over te maken. Wel moeten ze nakomen wat op papier staat en waar jij voor getekend hebt. Wel moeten zaken naar redelijkheid en billijkheid altijd en goed werkgever en werknemerschap. Zo kan je bijvoorbeeld ook altijd een verzoek indienen om verval van vakantieuren te voorkomen wanneer je bijvoorbeeld ziek was of het te druk was om vrij te kunnen nemen.
Als ze de uren gewoon op de grote stapel bijschrijven, en er staat niks op papier, dan zou je wellicht kunnen aannemen dat ze conform regels gewone vakantieuren worden behandeld.
Ik hoop dat je hier iets mee kunt.
Groeten Linda
Beste Linda,
Zou ik nog aanspraak kunnen maken op bovenwettelijk verlof bij mijn vorige werkgever?
Hi Jean,
als het goed is heb je dit verrekend gekregen bij vertrek denk ik? Vaak neem je alles op of betalen ze de uren uit met uitbetaling en eindafrekening. Ik heb te weinig info om je vraag goed te kunnen beantwoorden.
Ik ben in 2016 voor mijn zwangerschapsverlof gedeeltelijk ziektewet ingegaan. Na mijn verlof 6 maanden geworden en toen 100% ziek geworden tot aan nieuw zwangerschapsverlof. Tijdens werktijd niet mogelijk om vakantie op te nemen en nu heb ik 950 vakantie uren staan. Indien ik na mijn zwangerschapsverlof niet meer ziek ben (bekkeninstabiliteit en mentale klachten vanwege zware life events) wil ik graag wat langer thuis blijven ivm borstvoeding en dit dus opnemen van mijn vakantiedagen. Nu bedacht ik ineens dat mijn vakantiedagen dan misschien niet meer geldig zijn. Werkgever heeft me nooit op de uren aangesproken. Wat zijn mijn rechten hierin want is een beetje een rommeltje door ziektewet/werken/zwangerschapsverlof etc.
Hi Paula, ik heb je een mail gestuurd met uitgebreide reactie. Wat van belang is wanneer je verlof niet kan opnemen door bijvoorbeeld je situatie, dan kan je schriftelijk verlenging van de geldigheid aanvragen. Dit omdat je niet in staat bent geweest het op te nemen in dit geval door je ziekte. Dit uitstel zou bijv ook kunnen wanneer je wegens extreme drukte geen verlof kon opnemen. Hoe je vervolgens het verlof gaat inzetten, hoeveel weken, uren dagen zal in overleg moeten. En mocht verlofopnemen na je bevallingsverlof lastig zijn dan kan je ook nog ouderschapsverlof inzetten.
Liefs Linda
Hoi Linda,
Een klein vraagje: afgelopen jaar had ik van september t/m december zwangerschapsverlof. In mijn contract staat dat ik recht heb op 25 vakantie dagen: 20 wettelijke en 5 bovenwettelijke. Ik weet dat je tijdens je zwangerschapsverlof gewoon vakantiedagen opbouwt, maar nu geeft mijn werkgever aan dat ik tijdens mijn zwangerschapsverlof alleen maar vakantiedagen opbouw over de 20 wettelijke en niet over die 5 bovenwettelijke dagen. Ik wilde even navragen of dit wel mag? Dit was mijn 3de zwangerschap en bij mijn andere twee zwangerschappen (dezelfde werkgever) heb ik wel gewoon vakantiedagen opgebouwd over die 25 dagen.
Alvast bedankt!
Hi, goede vraag. Ik heb je een mail gestuurd met een uitgebreide uitleg. In principe mag een werkgever veel zelf bepalen over de bovenwettelijk verlof, omdat ze dit ”extra” geven. Zo kan een werkgever bij ziekte bijv bovenwettelijk verlof ”opaken” ”inzeten” of bij calamiteitenverlof eerst het bovenwettelijk verlof aanspreken. De vraag is dus waar heb je voor getekend en wat staat er op papier. Anders zou de opbouw gewoon door moeten lopen helemaal gezien het feit dat zij in het verleden ook gehandeld hebben naar volledige opbouw. Succes! Liefs Linda
Hallo Linda,
Opbouw tijdens ziekte,geld opbouw zowel voor wettelijk als bovenwettelijke uren.
Werkgever houdt mij bovenwettelijke uren in tijdens ziekte.
Groet,
Silvester
Hi Silvester, wat vervelend dan ben je al ziek en worden er ook nog eens extra dagen ingehouden, terwijl je zelf niet voor ”ziekte” kiest. De vraag is even wat er in je contract, handboek en of CAO staat. Ik heb bovenstaand het artikel meteen uitgebreid en je vraag verwerkt zodat wellicht anderen er ook iets aan hebben. Beterschap! Liefs Linda
Ha Linda
Ik heb een bouw cao ,en op mijn lijst met verlof staan uren met (IBU) erachter.
En aan het einde van het jaar krijg je weer nieuwe uren bij.
Maar de uren die er nog stonden van dat afgelopen jaar die stonden niet meer op de lijst
In januari van het nieuwe jaar.
Het waren O.a. Senioren dagen .
Ik wil graag weten wat er met die dagen gebeurd.
Ik had 4 van de 10 senioren dagen opgenomen word de rest bij mijn vakantiegeld erbij gestort
Of ben je dan gewoon de dagen kwijt?
Met vr gr Nico
Hi Nico,
seniorendagen zijn onder andere dagen die je extra van je werkgever krijgt en welke zij niet hoeven te geven vanuit de wet. Tenzij de CAO dit heeft bepaald dan MOET dit wel. Je zal in je CAO moeten kijken wat de regels zijn omtrent dit extra verlof. Daar zal je antwoord te vinden zijn. Ik ken helaas niet alle CAO’s uit mijn hoofd. Ook is HR/een bedrijf verplicht een verlof administratie bij te houden. Je kan dus vragen wat er is gebeurd en hoe het zit ;). Afhankelijk van wat er zwart op wit staat in de ”regels” weet je wat er mogelijk is gebeurd met je dagen die je nu niet meer terug ziet op je saldo overzicht. Soms worden de uren bij een overgang van jaar op een andere ”post” gezet. Bijv dat je seniorendagen verplaatst zijn naar bovenwettelijk verlof. Kijk dus even of alle ”posten” hetzelfde zijn of dat er bij de 1 iets is verdwenen en een ander opeens hoger is. Succes Nico!
Geachte,
Heb ontslag genomen en per 1 juni ga ik naar een nieuwe baas ,
maar ik nog heel veel uren staan krijg maar 4 dagen vrij terwijl ik wel 3 wkn kan nemen
ze zeggen dat er te veel mens met verlof staan en dat ik daar door geen vrij kan krijgen om mijn uren op ter maken en als ik ze uit laat betalen moet ik volgende jaar belasting erover betalen kan dit zo wettelijke gezien dacht ik niet .
graag reactie hierop
Hi Wilco,
lees dit artikel even. Hoe dan ook kan je nooit teveel loonbelasting betalen ;). Je krijgt het altijd terug. Je kan je werkgever ook vragen om het hoge tarief belasting te hanteren over die uren. Dan kan je alleen maar terugkrijgen van de belastingdienst.
Groetjes!
Hoi Linda,
Hoe zit het met compensatie uren? Ik heb maar een contract van 12 uur en zit daar altijd wel
boven. Ik hoor hier en daar in de wandel gangen dat uitbetaling van die compensatie uren belasting technisch niet aan trekkelijk is? Is het dan gunstiger om tijd voor tijd op te nemen?
Hi Thecla, leuke en goede vraag.
Ik wil hier nog een keer een duidelijke blog over schrijven. De vraag is hoe de uren worden uitbetaald. Wanneer je vakantie-uren laat uitbetalen worden deze inderdaad ”zwaarder” belast. Uit mijn hoofd 51%/52%. Dit geldt ook voor overuren. Wanneer je op de overuren bijvoorbeeld een toeslag zou krijgen van 150% of 200% dan compenseert dit natuurlijk het grotere verlies en kan het onderaan de streep mee vallen omdat je ook meer loon krijgt door de overwerktoeslag (ik hoop dat je me nog kunt volgen). Wat ook kan wanneer je parttimer bent, is overuren als ”meeruren” laten uitbetalen. Dit kan tot 40 uur per week even uit mijn hoofd (ik ben geen salarisadministrateur). Wanneer een overuur of extra gewerkte uren gewoon als meeruren gaan, dan bouw je gewoon vakantiegeld op, vakantiedagen opbouw over die uren en het gewone normale loonbelastingtarief zoals op de andere uren. Wanneer overuren worden uitbetaald als echt overuur dan krijg je over die uren wel vakantiegeldopbouw maar geen vakantiedagen opbouw. Dit is hoe ik het altijd heb begrepen, ik kan helaas even geen 100% garantie geven dat dit antwoord klopt omdat ik dus geen salarisadministrateur ben. Tip: vraag eens op je werk hoe ze uitbetalen en kijk op je loonstroken even logisch na of je een zwaardere belasting ziet ja of nee en of bijvoorbeeld je vakantiedagen opbouw toch omhoog gaat of varieert. Dit kunnen tekenen geven van hoe ze verlonen. Ik hoop dat ik je een beetje op weg geholpen heb. Het ligt in ieder geval niet zo simpel als automatisch dus een zwaardere belasting. Je kan ook vragen naar de mogelijkheden tot de ”meeruren” HR of de salarisadministratie begrijpt deze vraag heel goed. 🙂 zet hem op en mocht iets niet duidelijk zijn schroom niet om nog meer vragen te stellen.
Liefs Linda
Dag Linda, Het volgende is het geval: Ik zit nu twee jaar in de ziektewet Per 2 januari 2019 is dat de bewuste 104 weken. Nu denk ik dat mijn werkgever over gaat naar een slapend contract.
Ik heb van 2017 nog 125 verlofuren staan en van 2018 nog 135 verlofuren. Wat is de beste optie om daar nog zoveel mogelijk van uitbetaald te krijgen ?? Ik weet dat het kort dag is , maar ik dacht, ik probeer het gewoon nog even Met vriendelijke groet. Hans
Hi Hans,
Wat ik inmiddels heb ontdekt en besproken met de advocaat is dat bij een slapend dienstverband er geen officieel einde dienstverband is. Bij een officieel einde dienstverband zou je de transitievergoeding en vakantieuren uitbetaald MOETEN krijgen. Echter is er nog een dienstverband. Hoe het dan werkt is dat je wel verlof mag opnemen. De werkgever moet dan dit verlof uitbetalen. Echter kan dit wel gevolgen hebben voor je WIA uitkering, verrekening en of mogelijk terugbetalen. Hier zal je dus goed op moeten letten.
Er komt mogelijk wetgeving aan waarbij werkgevers geen slapend dienstverband mogen doen. Echter is dit nog niet rond en nog onduidelijk. Wel bouw je tijdens het slapend dienstverband langer recht op transitievergoeding op. Ook komt er in 2020 nieuwe wetgeving omtrent compensatie transitievergoeding wanneer werkgevers na 2 jaar wel afscheid van je nemen middels UWV of een vaststellingsovereenkomst. Deze compensatie voor de transitievergoeding kan ervoor zorgen dat meer werkgevers stoppen met de slapende dienstverbanden.
Ik hoop dat je hier iets mee kunt. Je kunt ze in ieder geval niet dwingen vakantieuren uit te betalen, sterker nog, wettelijke vakantiedagen mogen niet uitbetaald worden, tenzij er een einde dienstverband is. 😉
Groeten Linda
Hoi Linda
Dit jaar werk ik 30 jaar in de zorg en vind het erg zwaar worden,nu heb ik mijn werkgever gevraagd om bovenwettelijke uren in te zetten zodat ik 1 dienst per 4 wk verlof/vrij heb,mijn werkgever zegt dat dit niet kan omdat zij op het werkrooster geen vaste dag verlof kan zetten,mag je met je bovenwettelijke uren niet doen wat je zelf wil??
Groet Lydia
Hi Lydia,
wat vervelend dat je zelf zoekt naar oplossingen en je werkgever niet mee wilt werken. Ik ga je even prive mailen ;).
Liefs Linda
Hallo Linda,
Ik heb einde van de afgelopen maand me vaste baan opgezegd.
Ik heb nog bovenwettelijk 126 uur nog open staan. Deze uren wil ik niet laten uitbetalen. Maar ik heb 1 maand opzeg termijn. Hoe kan ik dit het beste regelen? Ik heb namelijk nog recht op vakantie.
Mvg hans
Hi Hans,
je zal in overleg moeten kijken of je ze nog kan opnemen en of de werkbezetting dit toelaat. Het is niet zo simpel dat omdat jij je baan opzegt en nog zoveel uur hebt jij deze MOET en MAG opnemen. Ik kan me ook goed voorstellen dat je nog dingen moet afronden en overdragen en dat de werkgever een vervanger moet zoeken.
Kortom dit zal in onderling overleg met elkaar besproken moeten worden.
Groeten Linda
Hi Linda,
Een korte vraag wat hiermee denk ik wel te maken heeft.
Mag een werkgever verschil maken in het aantal bovenwettelijke dagen dat hij aanbiedt? Als de werkgever bepaald dat hij personeel werkzaam voor 2015 4 dagen per jaar extra bovenwettelijk geeft tov personeel in dienst sinds 2015. Is dit niet een ‘onterrecht’ verschil in belonen voor dezelfde functie?
Hi Tim,
in mijn ogen is dit geen gelijke behandeling. Ik zou denken en zeggen dat het niet mag, maar durf dit niet met 100% zekerheid te zeggen. Dat zou ik moeten uitzoeken.
Groetjes Linda
Stel: ik heb in ouderschapsverlofovereenkomst x aantal uren voor bepaalde periode. Aan einde van de periode heb ik nog ongeveer 10 uur niet verbruikt. Waar zoude werkgever deze dan op moeten bijboeken. Bovenwettelijk of wettelijk. Of ben ik die 10 uur gewoon kwijt?
Die ben je dan kwijt want je moet ze inzetten voor ouderschapsverlof. En ouderschapsverlof is geen wettelijk of bovenwettelijk verlof.
Nu vraag ik mij af of overuren die ik als tijd voor tijd spaar wettelijk of bovenwettelijk zijn dus 6 maanden of 5 jaar kunnen blijven staan.
Vaak zijn er aparte afspraken gemaakt over overuren en hoe die ingezet kunnen worden. Kijk even of hier iets over op papier staat. Als er niks op papier staat dan zal je samen afspraken hierover moeten maken.
Ik heb geen wettelijke vakantie uren meer. Nu heb ik 2 weken verlof gehad en is dit van mijn bovenwettelijke uren gehaald terwijl ik ook nog genoeg plus uren (overuren) heb.
Mijn vraag, mag dit, of horen ze eerst de plusuren af te schrijven?
Meestal schrijf je het verlof af wat als eerste komt te vervallen. De vraag is wat er is afgesproken over de plusuren. Als er niks concreet duidelijk is dan zal je in onderling goed overleg eruit moeten komen.